Omurilik tümörleri 1- Omurilik zarı içi – omurilik etrafında - İntradural ekstramedüller -tümörler 2- Omurilik içi tümörler - İntradural intramedüller tümörler olmak üzere 2ye ayrılırlar. Omurilik tümörleri ameliyatlarını bu nedenle 2 ayrı grupta düşünmek gerekir.
Omurilik zarı içi – omurilik etrafında - İntradural ekstramedüller - yer alan tümörlerin çoğu iyi huyludur. Uygun endikasyon var ise tedavi seçeneği cerrahi olmalıdır. Tümörün omuriliğe göre yerleşim yeri çok iyi değerlendirilmelidir. Hastaya yaklaşım, cerrahi girişimin yönü iyi belirlenmelidir. Bu tip tümörlerde hedef tümörün tümünü çıkarmak olmalıdır. Ancak bazı koşullarda ve tümörlerde bu olası değildir. Ameliyatların en can alıcı kısmı omurilikten tümörün ayrılması kısmıdır.
Omurilik içi tümörlerin - İntradural intramedüler tümörlerin büyük kısmı iyi huyludur. Tümörlerin bir kısmı çok iyi sınır verirken, bir kısmı infiltrasyon – omurilik ile sınırı olmayan bir ilişki gösterir. Uygun endikasyon var ise tedavi seçeneği cerrahi olmalıdır. Tümörün omuriliğe göre yerleşim yeri çok iyi değerlendirilmelidir. Cerrahi planlama buna göre yapılır. Ameliyathanede, masa, mikroskop, mikroşirürji aletleri, bipolar koagülasyon, ultrasonik aspiratör, skopi ve nörolojik kötüleşmelere karşı nöromonitor – erken uyarı sistemi mutlaka sağlanmalıdır. Hastaya yaklaşım, cerrahi girişimin yönü iyi belirlenmelidir. Posterior yerleşimli olgularda laminektomi kranialden başlanmalı ve bir üst ve bir alt seviye de eklenmelidir. Amaç daima tümör dokusu olmayan sağlam dura ve omurilik dokusuna ulaşabilmektir. Üst ve alt uçlara pamuk yerleştirilerek BOS a kan geçişi engellenmelidir. Cerrahi sırasında nöromonitor – nörolojik kötüleşmelere karşı erken uyarı sistemi kullanılır.
CERRAHİ YÖNTEMLER
A- Omurilik tümörlerine ulaşabilmek için aşağıdaki yöntemler ile omurga yapısında kemikler açılır.
1. Posterior Laminektomi: Omuriliğe göre arka yanlarda yerleşmiş intradural tümörlerde tercih edilmelidir.
2. Posterior interlaminer yaklaşım: Özellikle lomber bölgede küçük boyutlu tümörlerde kemik almadan tümörü çıkarmak olasıdır.
3. Anterior korpektomi: Boyun ve üst sırt bölgesi omuriliğin ön kısmında yerleşmiş tümörlerde uygulanan bir yöntemdir. Omurga gövdesi alınarak omurilik zarına ulaşılır. Daha sonra omurgaya rekonstrüksiyon yapılması gerekir.
4. Anterolateral pedikülektomi ile yaklaşım: Özellikle sırt bölgesinde yerleşmiş tümörlere bu yöntem ile yaklaşılabilir.
B- Omurilik tümörlerini çıkarabilmek için seçilecek yöntem tümörün cinsine, derecesine, yerleşim yerine ve omurilik ile olan ilişkisine bağlıdır.
1. En Blok Eksizyon: Tümörün %100 çıkarılması
2. Grostotal tümör rezeksiyonu: %95 tümör rezeksiyonu, Cerrahi sırasında ve ilk 48 saatte yapılan MR da tümör yok
3. Subtotal tümör rezeksiyonu: %80-95 tümör rezeksiyonu, Ameliyat sırasında veya ilk 48 saatte yapılan MR da tümör görülmesi
4. Parsiyel rezeksiyon: <%80 den az rezeksiyon
5. Biopsi: Bazen tanı için yardımcı olabilir. Ör; Malign tümörlerde cerrahiyi sonlandırabilir.
OMURİLİK TÜMÖRLERİ CERRAHİ YÖNTEM SONRASI SÜREÇ - SORUNLAR
Cerrahi sonrası en sık görülen komplikasyon beyin omurilik sıvısı kaçağı – akıntısıdır. En sık üst torakal bölge cerrahilerinden sonra görülür. Uzun dönemde görülebilecek bir başka problem ise kemik eksizyonu sonrası oluşabilecek instabil omurgadır. Bu durumu önlemek amacıyla yine cerrahi öncesinde tümör yerleşim yeri iyice belirlenmeli ve buna göre kemik eksizyon mümkün olan en az oranda yapılır. Posterior yerleşimli tümörlerde laminoplasti, anterolateral veya anterior yerleşimli tümörlerde ise unilateral posterior stabilizasyon sistemleri kullanılır.