Boyun Ağrısı

Boyun ağrısı boynumuzu zorlama, travma, kötü duruş gibi nedenler ile ortaya çıkabilir. Günlük yaşamdaki çoğu kez önemsemediğimiz küçük darbeler hareketler bu ağrının nedenlerinden birisidir. Boyun ağrısı hafif – şiddetli ve ani başlayan akut veya uzun süredir var olan ağrı – kronik olarak sınıflandırılabilir. Ani gelişen boyun ağrısı, boyuna gelen darbe, yetersiz omurga yapısı, kas spazmı boyun omurgası düzleşmesi, omurga yapısal bozukluklarında görülür. Ani gelişen boyun ağrısının kaynağı çoğunlukla kas, ligaman, eklem veya disk hasarlarıdır. Bu tip boyun ağrılarının büyük kısmı kısa sürede iyileşir. Genel olarak dinlenmeyle günler haftalar içerisinde geçer. Eğer ağrı kronikleşirse ileri araştırmalar yapmak gerekir. 3 aydan uzun süren boyun ağrılarına sinir basısı, artrit, boyun kasları ile ilgili fibromyalji neden olabilir.

Boyun ağrısı nedenleri nelerdir?

• Yaralanma veya travma: Günlük yaşamda mikrotravmalar – ör. Araç içi ani frenler ile başın hafif öne doğru gidip gelmesi gibi, kamçı – whiplash boyun yaralanmaları özellikle araç içi kazalarda, sert fren yapmalarda görülür. Spor kazalarıda boyun zedelenmelerinde önemli bir etkendir. Özellikle kemik yapılardan çok, yumuşak doku –kas, bağ dokusu zedelenmeleri boyun ağrılarının önemli bir nedenidir.
• Osteoartrit: Omurgaların arasındaki diskin kuruması ve küçülmesi sonucu omurga kenarlarında yeni kemik oluşumlar oluşur. Bu oluşumlar omurilik kanalını ve sinir kökü kanalını daraltarak sinir basıları sonucu nörolojik kötüleşmelere yol açabilir.
• Disk yırtıkları ve fıtıkları boyun ağrısının bir başka nedenidir. Hastaların muayenesi ve nörolojik kötüleşme olup olmadığı izlenmelidir.
• Boyun omurga omurilik kanal darlıkları doğumsal ve/veya yaşın ilerlemesine koşul olarak görülür.
• Faset artropatisi: Omurgalar arası eklemlerin enflamasyonu, romatoid artrit veya eklem kapsülünün dejenerasyonuda boyun ağrısının önemli bir nedenidir.
• Osteoporoz: Kemik erimesi sonucu boyun omurları zayıflar ve kırılmaya eğilimli duruma gelir. Bu durumda önemli bir boyun ağrısı nedenidir.

Boyun ağrısı belirti ve bulguları nelerdir?

Boyun ağrısında hareketlerde sınırlılık, başa, enseye, yüze, omuzlara ve kollara yayılan ağrı, ensede sertlik hissi, yanıcı, batıcı ağrı hissi vardır. Boyun kaslarında spazm – kasılma söz konusudur. Araç içerisinde arkadan çarpışma sonrası başın öne, arkaya tekrar öne gitmesi sonrası (kamçı – whiplash ) yaralanma sonrası görülen ve boyun kaslarında hasar oluşturan durumlarda boyun ağrısı kronikleşebilir. Kas spazmı sonrası boyun hareketleri sınırlanabilir. Boyun ağrısı sırasında en önemli izlenmesi gereken konu sinir-omurilik basısı var mıdır. Kol ağrısı, kol ve/veya ellerinde, parmaklarında ağrı, uyuşma güçsüzlük hissi varsa hekime başvurulması gerekmektedir. Eğer yürüme güçlüğü, bacaklarında güçsüzlük, mesane kontrolünde zorluk, idrar yapma sorunları varsa kişi acil olarak başvurmalıdır. Ayrıca boyun ağrısı, ensesinde sertlik hissi, ateş, bulantı, kusma durumunda da acil olarak hekime başvurmalıdır. Boyun ağrısı bir noktada olabileceği gibi, yaygın da olabilir. Boyun ağrısına bağlı baş ağrısı da görülebilir. Bazı boyun fıtıklarında (ör. C56 boyun fıtığı) ağrı kürek kemiği yanında görülebilir.

Hangi Boyun Ağrılarında Zaman Kaybetmeden Hekime Başvurmak Gerekli ?

• Öncesinde kaza veya boyun ameliyatı geçirmişseniz,
• Kilo kaybı, gece terlemesi, ateş vb. sistemik hastalık bulgularının ağrınıza eşlik ettiği durumlarda,
• Basit ağrı kesicilere rağmen geçmeyen şiddetli ağrı durumlarında,
• Ağrınızdan dolayı geceleri uykudan uyanıyor iseniz,
• Yürümede zorlanma, ayaklar-bacaklarda / kollar ve ellerde kuvvetsizlik, idrar yapmada güçlük-idrar kaçırma-bağırsak fonksiyonlarında problemler vb. omurilik bası bulgularının olduğu durumlarda
• Boyun omurlarınıza dokunmakla şiddetli ağrı hissediyorsanız

Boyun ağrısı tanısı nasıl konulur?

Öncelikle hastanın yakınmalarının ve bu yakınmalarının öyküsü-seyrinin ayrıntılı öğrenilmesi çok önemlidir. Hastanın fizik ve nörolojik muayenesi yapılır. Oluşan kanıya göre direkt grafi, manyetik rezonans inceleme veya bilgisayarlı tomografi tanı araçları kullanılır.

Boyun ağrısı tedavisi nasıl yapılır?

Boyun ağrısının tedavisi konservatif yöntemlerdir. Yani ameliyat dışı çözümlerdir. Boynu dinlendirmek, gerekirse korse kullanmak, erken dönemde öncelikle soğuk uygulaması, daha sonradan kas spazmına yönelik sıcak uygulaması yapılır. Soğuk uygulama günde birkaç kez 15-20 dk. Süre ile uygulanır. Boyun ağrısı için yatak istirahati gün içi çok kısa süreler ile yapılır. Uzun süreli dinlenme tam tersi etki gösterebilir. Ayrıca ağrı kesiciler, kas gevşetici ilaçlarda kullanılır. Genellikle 2-3 günlük tedavi yeterlidir. İlaçların seçimi ve uygulaması hekim hastayı gördükten sonra yapılır. Fizik tedavi boyun ağrısında iyileşmeyi hızlandırır. Uzun süren ve geçmeyen boyun ağrılarında ve ameliyat düşünülmeyen olgularda ağrı tedavisi - algolojik tedavi uygulanabilir.

Boyun Ağrısının Eşlik Ettiği Hangi Omurga Hastalıklarında Cerrahi Tedavi Gerekebilir ?

Omurilik ve omurilikten çıkan sinirlere bir bası söz konusu olduğu durumlarda veya omurganın yapısı veya taşımasında sinirler açısından bir risk oluştuğu durumlarda ameliyat söz konusu olabilir.

• Boyun fıtığı (Servikal Disk Hernisi)
• Boyunda dejenerasyon – kireçlenmenin eşlik ettiği disk hastalıkları (Dejeneratif Disk Hastalığı)
• Boyunda omurilik kanal daralması ve buna bağlı omurilik basısı (Servikal spondiloz / spondilotik myelopati)
• Boyun omurlarından, omuriliğinden, sinirlerinden – sinir zarlarından kaynaklanan tümöral oluşumlar
• Kazaya bağlı boyun omur kırıkları / omurilik-sinir kökü zedelenmesi
• Boyun omur – disk – sinir dokusu enfeksiyonları
• Boyun omurga deformiteleri (kamburluk)
• Romatolojik hastalıklarının boyun omurlarını etkilediği durumlar

Boyun ağrısı tedavisi sonrası iyileşme ve sonrası!

Hastaların büyük çoğunluğu erken dönemde uygulanan tedavi ile 1-2 hafta içerisinde iyileşirler. Bu kişilerin işlerine dönmesi beklenir. Bu kişilerin boyunları açısından ileriki dönemde uygun oturma, yatma, duruş biçimleri, uygun yük taşıma, çalışma sırasında boyunları açısından dikkatli olmaları, boyun beden eğitimi, sağlıklı beden yapısı dikkat edecekleri konulardır. Sigara içilmemesi de uymaları gereken bir konudur. Özellikle baş öne eğik telefon kullananlarda, bilgisayar ekranının baş seviyesinden aşağıda olduğu durumlarda görülecek ağrı noktaları resimde gösterilmiştir (Resim 1).

Boyun sağlığı için:

• Beden eğitimi
• Boyun kaslarının güçlendirilmesi
• Duruş yapısını düzeltilmesi
• Sağlıklı kilo
• Sağlıklı beslenme ve beden yapısı

Boyun Ağrısı için:

• Soğuk – Buz uygulaması
• Hareketli olmak
• İlaç tedavisi
• Beden eğitimi
• Masaj
• Algoloji tedavisi